در گوشه و کنار کشور مشکل تصفیه فاضلاب و به تبع آن آلوده شدن منابع آبی (آلودگی آب) کشور به چشم می‌خورد؛ مردم از جنوب تا شمال کشور با این مشکل مواجه هستند، اما اینباره نوبت به شهرستان چادگان رسیده است که نبود سیستم تصفیه فاضلاب شهری‌اش به دلیل آلوده‌سازی زاینده‌رود مورد توجه رسانه‌ها قرار گیرد.

به گزارش دیدبان اصفهان؛ نبود سیستم تصفیه فاضلاب شهری یکی از مهم‌ترین مشکلات شهرستان چادگان است، منطقه‌ای که می‌توان از آن به عنوان دروازه ورود زاینده‌رود به استان اصفهان یاد کرد. نبود چنین سیستمی در این شهرستان که باعث آثار زیانبار زیست محیطی شده از جمله آلودگی آب زاینده‌رود شده است. آبی که منبع تامین آب شرب مردم چند استان است و قطعا آلودگی آن بر سلامت مردم آثاری منفی خواهد گذاشت.

فاضلاب‌کشی چادگان در انتظار ۲۰۰ میلیارد تومان اعتبار

با توجه به این تبعات منفی بود که در سال ۱۳۸۹ برای ساخت یک سیستم تصفیه فاضلاب در این شهرستان تصمیم‌گیری و اقدامات نصفه و نیمه‌ای نیز در این حوزه انجام شد، اقداماتی نیمه‌تمام که تنها بر مشکلات منطقه اضافه کرده و عامل دیگری شد برای آلوده‌سازی آب زنده‌رود.

سال ۹۶ بود که حسن غلامی، معاون بهره‌برداری شرکت آب و فاضلاب استان اصفهان ضمن تایید ورود فاضلاب شهر چادگان به دریاچه پشت سد گفته بود زهابی که از فاضلاب باقی‌مانده وارد دریاچه می‌شود، آلودگی زیادی ایجاد نمی‌شود.

با این حال چند روز پیش جواد شمسی‌پور، فرماندار چادگان در تأیید نشت فاضلاب شهر چادگان و به‌ویژه محله فصیحی و مندرجان از طریق آبراه‌ها به سمت این دریاچه گفته است: به دلیل سنگ بستر سفتی که شهر چادگان و روستا‌های اطراف دریاچه سد زاینده‌رود در آن واقع شده، فاضلاب از چاه‌های جذبی سرریز کرده و از طریق آبراه‌ها به سمت دریاچه حرکت می‌کند که این موارد به خاطر عدم انجام تعهدات شرکت آب و فاضلاب در حوزه شهرستان ما بوده که نگران‌کننده است.

او اجرای کلامل این پروژه را نیازمند ۲۰۰ میلیارد تومان بودجه عنوان کرده بود.

با این حال چند روز بعد مهرداد خرسندی، روابط عمومی آبفای اصفهان در واکنش به اظهارات فرماندار چادگان گفته بود: جمع‌آوری و دفع فاضلاب از طریق شبکه فضلاب وظیفه آبفا است که ما به طور کامل انجام می‌دهیم و دفع فاضلاب به زاینده رود نداشته‌ایم، اما بر اساس قانون مدیریت پسماند، نظارت بر چاه‌های جذبی بر عهده شهرداری‌ها است و ممکن است در صورت عدم تخلیه چاه‌های جذبی، فاضلاب این چاه‌ها از طریق آبراهه‌ها به دریاچه پشت سد سرریز شود. این موضوع ربطی به آبفا نداشته و ندارد.

خرسندی همچنین مصاحبه منتشر شده به نقل از شمسی‌پور را تقطیع شده خوانده بود.

ماجرا تکراریست هر سازمان مسئولیت را برگردن سازمان دیگر می‌اندازد و آنچه در این میان کمترین اولویت را دارد سلامت و جان افرادیست که امورشان تحت مدیریت این سازمان‌ها قرار دارد. هیچ‌یک از متولیان امر به این موضوع اهمیت نمی‌دهند که قصور از آبفا باشد یا شهرداری؛ فرقی نمی‌کند آنچه مهم است نبود سیستم تصفیه‌خانه فاضلاب در این شهرستان و به تبع آن آلودگی آب زاینده‌رود و تبعات منفی آن بر محیط زیست و جان افراد است.

چادگان محروم از سیستم تصفیه فاضلاب

یک منبع آگاه و متخصص که نخواست نامش فاش شود در اینباره به جامعه ۲۴ می‌گوید: وقتی حدود ۵۰ سال پیش سد زاینده‌رود را تاسیس کردند، روستا‌ها و شهر‌هایی که پیرامون این شهر هستند مانند چادگان فاضلاب‌کشی نشدند و فاضلاب این مناطق بیشتر به صورت چاه است که به تدریج به آب‌های زیرزمینی نفوذ کرده و به دلیل نزدیکی این مناطق به رودخانه به تدریج جذب رودخانه می‌شود.

وی ادامه می‌دهد: از سوی دیگر فاضلاب‌کش‌هایی که کار تخلیه چاه را انجام می‌دهند بعد از پر شدن چاه‌های فاضلاب، محتویات این چاه‌ها را به دره و دشت می‌برند که با بارش باران و برف این آلودگی‌ها شسته شده و به داخل زاینده‌رود می‌ریزند. برخی از روستا‌ها فاصله صفر متری با آب دارند و رودخانه پایین دست روستا‌ها در جریان است که در نبود سیستم فاضلاب، چاه‌های فاضلاب سرریز شده و همراه باران به داخل رودخانه می‌ریزد.

این فرد آگاه عنوان می‌کند: ۱۲ سال پیش تصمیم گرفته شد این مناطق به سیستم تصفیه فاضلاب مجهز بشوند، اما این کار هم نیمه‌تمام ماند. در این سال‌ها هر بار منطقه‌ای را به صورت نصفه و نیمه فاضلاب کشی کرده‌اند و لوله‌هایی را در محلات کار گذاشته‌اند بدون اینکه تاسیسات تصفیه‌خانه راه‌اندازی شود. مثلا لوله‌های اصلی را در عمق ۲ متری زمین کار گذاشته‌اند، اما لوله‌های فرعی را به لوله اصلی وصل نکرده‌اند. تاسیسات تصفیه‌خانه‌ای هم وجود ندارد که فاضلاب از طریق لوله‌ها وارد آن شود.

وی اضافه می‌کند: در نتیجه برخی از مردم این محله‌ها به صورت مخفیانه و بدون مجوز فاضلاب منازل‌شان را به این لوله‌ها متصل کرده‌اند که این کار باعث می‌شود بخشی از فاضلاب‌ها وارد زاینده‌رود بشود. مابقی فاضلاب هم درون چاه‌ها هستند که همانطور که گفتم یا از طریق چاه وارد آب زیرزمینی می‌شوند و به داخل زاینده‌رود می‌ریزند یا از طریق بارش باران در دشت‌هایی که فاضلاب‌ها در آنجا تخلیه می‌شوند شسته شد و به داخل این رود رسوب می‌کنند.

از زرین‌شهر به بعد آب زاینده‌رود آلوده‌تر می‌شود

به گفته این فرد آگاه، زاینده رود تامین‌کننده آب بیش از ۵ میلیون نفر جمعیت است که در استان‌های اصفهان، چهارمحال و بختیاری و یزد و تعدادی دیگر استان‌های کشور زندگی می‌کنند بنابراین باید بودجه‌ای برای تاسیس تصفیه‌خانه و شبکه فاضلاب برای تمام مناطق پیرامونی سد زاینده رود اعم از شهر و روستا تخصیص یابد و اگر این کار صورت پذیرد فاضلاب وارد زاینده‌رود نمی‌شود این درحالیست که در حال حاضر نه چادگان و نه روستا‌های اطراف آن از سیستم فاضلاب‌کشی برخوردار نیستند.

وی با بیان اینکه کل استان اصفهان به لحاظ فاضلاب‌کشی با مشکل مواجه است، عنوان می‌کند: اما شرایط چادگان با سایر مناطق این استان متفاوت است. چادگان در مبدا زاینده‌رود و دقیقا پشت مخزن سد زاینده‌رود واقع شده است و تاثیر مستقیمی بر کیفیت آب این رودخانه می‌گذارد و در نهایت به بیماری چند میلیون نفر جمعیت منجر می‌شود.

این فرد آگاه درباره میزان آلودگی آب زاینده‌رود می‌گوید: این آمار در دست آب‌ منطقه‌ایست که البته به دلیل حساسیت موضوع آن را اعلام نمی‌کنند، اما معمولا هر قدر آب از سمت سرچشمه که کوهرنگ است به سمت چادگان و اصفهان سرازیر می‌شود آلوده و آلوده‌تر می‌شود. در سال‌های گذشته اعلام شد که از زرین‌شهر به بعد آب بسیار آلوده است در واقع آب از چادگان رد شده و به شهرستان سامان واقع در چهارمحال و بختیاری می‌رود و از آنجا وارد زرین‌شهر و بعد از آن فلاورجان و نهایتا اصفهان می‌شود.

سلامت و محیط زیست در اولویت مسئولان نیست

او درباره چرایی اختلاط آب با فاضلاب در بسیاری از استان‌های کشور از جمله استان‌های گیلان و مازندران به جامعه ۲۴ اظهار می‌کند: متاسفانه سلامتی، وضعیت آب شرب، دفع پسماند، محیط زیست و مسائلی از این دست در اولویت مسئولان نیست. پسماند‌هایی که به اندازه یک ساختمان چندطبقه در برخی از نقاط جنگلی کشور تلنبار شده است را می‌توان به این وضعیت آلودگی اضافه کرد. اگر این موارد اولویت بود بودجه کافی برای دفع استاندارد زباله، فاضلاب‌کشی و بهداشت آب‌ها و … تخصیص داده می‌شد.

این فرد آگاه خاطرنشان می‌کند: فاضلابی که به دریای خزر می‌ریزد وارد بدن ماهی‌های این دریاچه شده و قطعا تاثیری منفی بر سلامت افرادی می‌گذارد که از گوشت این ماهی‌ها استفاده می‌کنند، اما در چادگان وضعیت چند برابر فاجعه‌آمیزتر است، زیرا آب آلوده مستقیما به تصفیه خانه شهر‌های بهره‌برداری کننده رفته و به عنوان آب آشامیدنی مورد استفاده قرار می‌گیرد.